આ મંદિરમાં છે ભગવાન શિવનું ખંડિત ત્રિશૂળ, અહીં જ થયો હતો દેવી પાર્વતી નો જન્મ…

તો અહીં થાય છે ખંડિત ત્રિશૂળની પૂજા:

આપણે બધાં જાણીએ છીએ કે ભગવાનને લગતી કોઈપણ ખંડિત વસ્તુની પૂજા કરવામાં આવતી નથી. બલ્કે તે નદીમાં વહન કરવામાં આવે છે. પરંતુ એક એવી જગ્યા પણ છે જ્યાં ખંડિત ત્રિશુલની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. અને તે પણ માન્યતા છે કે આ તે સ્થાન છે જ્યાં દેવી પાર્વતીનો જન્મ થયો હતો. ચાલો તમને જણાવીએ કે, આ જગ્યા ક્યાં છ?

જમ્મુથી 120 કિમી દૂર સ્થિત છે આ મંદિર:

સુધ મહાદેવનું મંદિર (શુદ્ધ મહાદેવ) જમ્મુથી 120 કિમી દૂર પટનીટોપ નજીક સ્થિત છે. આ મંદિરની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે અહીં એક વિશાળ ત્રિશૂળના ત્રણ ટુકડાઓ જમીનમાં દફનાવવામાં આવ્યા છે જે પૌરાણિક કથા અનુસાર ભગવાન શિવના જ છે. સુધ મહાદેવ મંદિરનું નિર્માણ આશરે 2800 વર્ષ પહેલાંનું કહેવાય છે. જેનું પુનઃ નિર્માણ લગભગ એક સદી પહેલા સ્થાનિક રહેવાસી રામદાસ મહાજન અને તેમના પુત્ર દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. મંદિરમાં પ્રાચીન શિવલિંગ, નંદી અને શિવ પરિવારની મૂર્તિઓ છે.

પુરાણો માં મળે છે આ અદભૂત કથા:

પુરાણોના આધારે એવું કહેવામાં આવે છે કે દેવી પાર્વતીનું જન્મસ્થળ માનતલાઇ હતું. માતા અવારનવાર અહીં પૂજા કરવા આવતા. એકવાર તે અહીં પ્રાર્થના કરવા માટે આવી ત્યારે સુધાંત નામનો એક રાક્ષસ પણ તેની પાછળ આવ્યો. તે શિવ ભક્ત પણ હતો અને પૂજા માટે આવ્યો હતો. માતા પાર્વતીએ પૂજા પૂરી થયા પછી આંખો ખોલી. અચાનક તેની સામે રાક્ષસને જોઇને તેણે ચીસો પાડી. તેનો અવાજ ભગવાન શિવ સુધી પહોંચે છે. સમાધિમાં લીન થઈ ગયેલા ભગવાન શંકરને લાગે છે કે માતા પાર્વતી ચોક્કસપણે કોઈ મુશ્કેલીમાં છે અને તે તેની સુરક્ષા માટે તે ત્રિશૂળ ફેંકી દે છે. ત્રિશૂળ રાક્ષસ સુધાંતના હૃદયમાં લાગે છે, જ્યારે શિવજીને ખબર પડે છે કે તેણે અજાણતાં ભૂલ કરી છે.

તો આ રીતે મંદિરનું નામ સુધ મહાદેવ પડ્યું:

આ પછી શિવ ત્યાં પ્રગટ થયા અને તે સુધાંતને જીવન પાછો આપવા માંગતા હતા, પરંતુ તેમના તરફી ભગવાનના હાથે પોતાનો જીવ આપ્યા પછી, સુધાંત મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવા માંગતો હતો. ત્યારે શંકર ભગવાન સુધાંતને કહે છે કે આજથી આ સ્થાન સુધા મહાદેવ તરીકે ઓળખાશે. સાથોસાથ શંકર ભગવાને તે ત્રિશૂળના ત્રણ ટુકડા કાપીને ત્યાં દફનાવ્યા, જે આજે પણ જોઈ શકાય છે. જો કે, આ સંદર્ભમાં બીજી દંતકથા પ્રચલિત છે, જેમાં સુધાંતને દુષ્ટ રાક્ષસ તરીકે પણ વર્ણવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરની મુલાકાત લીધા પછી, તેણે માતા પાર્વતી પર ખરાબ નજર નાખી, તેથી ભગવાન શિવએ તેની હત્યા કરી. મંદિર પરિસરમાં એક એવું સ્થળ પણ છે જ્યાં એવું કહેવામાં આવે છે કે અહીં સુધાંત રાક્ષસના હાડકાં રાખવામાં આવ્યા છે.

ભક્તો આ રીતે કરે છે ત્રિશુલની પૂજા:

આ ત્રિશુલને મંદિર પરિસરમાં ખુલ્લામાં દફનાવવામાં આવ્યું છે અને અહીં આવતા ભક્તો પણ જલાભિષેક કરે છે. નાથ સંપ્રદાયના સંત બાબા રૂપનાથે ઘણા વર્ષો પહેલા આ મંદિરમાં સમાધિ લીધી હતી, તેમની ધૂણી હજી પણ મંદિર પરિસરમાં છે. મંદિરની બહાર જ, ત્યાં પાપ નાશી વાવ છે, જેમાં 12 મહિના સુધી પર્વતોથી પાણી આવતું રહે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેમાં સ્નાન કરવાથી બધા પાપોનો નાશ થાય છે. તેમાં મોટાભાગના શ્રદ્ધાળુઓ સ્નાન કર્યા પછી જ મંદિરમાં આવે છે.

શ્રાવણ મહિનામાં અહીં મેળાનું આયોજન કરવામાં આવે છે:

મંદિરથી 5 કિલોમીટર દૂર માતા પાર્વતી નું જન્મસ્થળ, માનતલાઇનું છે. અહીં માતા પાર્વતીનો જન્મ થયો હતો અને શિવ સાથે લગ્ન કર્યા હતા. માતા પાર્વતી અને ગૌરી કુંડનું મંદિર પણ અહીં જોવાલાયક સ્થળો છે. શ્રાવણ મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે અહીં મેળો ભરાય છે, આ મેળામાં દેશભરમાંથી લોકો સુધા મહાદેવના દર્શન કરવા આવે છે.